Narkolepside en sık görülen ve ilk ortaya çıkan belirti ‘hipersomni’ yani aşırı uykululuk halidir. Gün içinde tekrarlayan, karşı konulamayan, kısa uykular şeklinde ortaya çıkar.
Narkolepsi hastaları, gün içerisinde tipik olarak kısa süreler ile uyuyakalırlar ve bu uykulardan ‘dinlenmiş, tazelenmiş’ olarak uyanırlar. Ancak bir kaç saat sonra yine uykulu hale gelirler.
Aşırı uykululuğa (hipersomni) neden olan diğer uyku hastalıkları ve tıbbi durumlardan farklı olarak, narkolepsi hastalarında görülen gündüz uyuklamaları tipik olarak ‘kısa süreli ve dinlendirici’ uyuklamalardır.
Kısa süreli, dinlendirici ve karşı konulamaz uyku atakları gün boyunca tekrar eder. Uyku atakları o kadar ani ve şiddetlidir ki yemek yerken, birisiyle sohbet ederken, yürürken ya da araç kullanırken ortaya çıkabilir.
Bazı narkolepsili hastalarda coşku, gülmek, sevinme ve sürprizlerle karşı karşıya kalmak gibi duygulanımı aniden değiştiren durumlarda vücutta ani güç kaybı oluşabilir. Bu duruma ‘katapleksi’ adı verilir.
Katapleksi nöbetleri sırasında bilinç açıktır. Kollarda, bacakalarda, boyunda, ağızda ve göz kapaklarında bulunan kaslar hareket ettirelemeyebilir. Hastalar bu nedenle aniden hareketsiz kalırlar.
Bir anlamda kasları geçici olarak felce uğrar. Bu durum genellikle kısa sürelidir. Bir kaç saniyede ortadan kalkabileceği gibi bir kaç dakikaya kadar uzayabilir. Düzelme hali de anidir ve kendiliğinden tam olarak düzelir.
Kataspleksi sık ve şiddetli olarak ortaya çıkarsa, hastalar gülmekten, kahkaha atmaktan ve sevinmekten çekinir hale gelebilirler.
Narkolepsiye zaman içinde en sık eklenen durum katapleksi iken, hastaların yarısından fazlasında uykuya dalarken ya da uyanırken ortaya çıkan rüyalar ve karabasanlar eklenebilir.
Narkolepsi hastalarında uykuya dalarken ya da uykudan uyanırken görülen rüyalar hayvan, ,insan ya da ilginç görsel nesneler şeklindedir ve bazen de rüya ile birlikte dokunma, işitme ve hareket duyusu eşlik edebilir. Bu nedenle rüyalar korkutucu ve travmatik olabilir.
Karabasanlar (uyku paralizisi) uykudan uyanıklığa geçerken, ya da uyanıklıktan uykuya geçerken ortaya çıkan kas felcidir. Bu durumda hasta hareket edemez.
#onlineterapi #psikologdurulmert
